Przedstawimy Wam nasz zbiór informacji praktycznych o Gruzji zebranych podczas ostatniej podróży do tego kraju na przełomie maja i czerwca 2019 roku.
Nasze przygotowania do wyjazdu do Gruzji trwały niecały miesiąc. Po zakupie biletów musieliśmy zdecydować jak będziemy się tam poruszać, gdzie spać, jakie dokumenty przygotować itd. Wszystkie informacje praktyczne o Gruzji bazują na naszych doświadczeniach podczas wyjazdu w terminie 28.05 – 6.06. 2019r.
Gruzja – informacje praktyczne
Jak się dostać do Gruzji
Od momentu jak zaczęły latać tam tanie linie lotnicze, Gruzja stała się bardzo popularnym kierunkiem dla turystów. My lecieliśmy linią Wizzar na trasie Katowice – Kutaisi. Kupiliśmy bilety miesiąc przed wylotem w cenie 1087zł za 4 osoby (2 dorosłych +2 dzieci) w obie strony z czterema bagażami podręcznymi i jednym rejestrowym do 20kg. Nie musicie wykupywać miejscówek w samolocie, bo zgodnie z regulaminem linii Wizzar dziecko do 14 roku życia musi siedzieć koło osoby dorosłej (polecamy zrobić odprawę on-line zaraz jak tylko zostanie udostępniona czyli 48h przed odlotem). Pamiętajcie, że w linii Wizzar bagaże podręczne muszą mieć wymiary maksymalnie 40x30x20 (odpowiada to mniej więcej małej torbie o pojemności 15-17litrów) i ciężar do 10kg. Oczywiście można dokupić opcję priority (uprawnia to do zabrania na pokład jeszcze jednej większej torby), ale wtedy koszty biletu idą w górę. Nasz bagaż rejestrowy nie mógł ważyć więcej niż 20kg, dlatego zabraliśmy dwie duże torby podróżne spięte pasami i owinięte folią zamiast cięższej walizki.
Szukasz lotu do Gruzji? Przydadzą Ci się dobre wyszukiwarki lotów. My zazwyczaj korzystany z Skyscanner albo eSky.pl
Na lotnisku w Kutaisi można:
– wymienić pieniądze w kantorze (przynajmniej na pierwsze kilka dni), mają przyzwoity kurs i warto tam to zrobić niż szukać potem na szybko kantoru
– kupić bilety na Georgian Bus do centrum miasta, koszty to: dorośli 5GEL, dzieci 2,5GEL (pojechał nie o wyznaczonej godzinie, ale jak zebrał wszystkich, którzy zakupili bilety do centrum)
– zaopatrzyć się w Internet: np. MagTi (największy gruziński operator GSM), zapłaciliśmy 35GEL w tym było 30GEL za 20GB internetu i 5GEL za rozmowy, nie mieliśmy żadnych problemów z zasięgiem
Nie ma się co obawiać, że przegapicie te stoiska. Lotnisko w Kutaisi jest lotniskiem małym, ale trwa już jego rozbudowa.
Transport w Gruzji
Wynajęcie samochodu – jeśli chcecie być całkowicie niezależni to polecamy wynajęcie samochodu z napędem 4×4. My tak zrobiliśmy i dzięki temu mogliśmy jeździć gdzie chcemy, kiedy chcemy i o jakiej godzinie chcemy. Wypożyczalni samochodów znajdziecie kilka, my braliśmy samochód w wypożyczalni u Polki Martyny Kaczmarzyk i byliśmy bardzo zadowoleni zarówno z samochodu (Toyota RAV4), jak i z kontaktu z właścicielką (samochód został nam podstawiony w umówione miejsce w Kutaisi o ustalonej godzinie, całą ustaloną wcześniej kwotę za wynajem płaciliśmy gotówką przy odbiorze samochodu (bez wcześniejszej przedpłaty), możliwe jest odebranie samochodu z lotniska ale dodatkowo płatne). Więcej informacji na temat samochodu przeczytacie w artykule Jak wypożyczyć samochód w Gruzji.
Transport publiczny:
– marszrutki – niewielkie busy przewożące pasażerów, kursują pomiędzy głównymi miastami
– Georgian bus (jeździ np. z lotniska do Kutaisi, z Batumi do Kutaisi itd. (rozkład jazdy można sprawdzić na ich stronie, ale może się zdarzyć że jeździ też o innych godzinach)
– wynajęcie kierowcy z busem, który będzie Was woził w ustalone miejsca (płaci się umówioną kwotę kierowcy + paliwo), kilkuosobowe grupy spotkanych po drodze Polaków tak właśnie robiły
– pociąg (łączy główne miasta w kraju, a poza tym możecie nawet pojechać bezpośrednio do Baku (Azerbejdżan) czy Erywania (Armenia), rozkład jazdy można sprawdzić na stronie Kolei Gruzińskich
– taxi – wszechobecny środek transportu zarówno w mieście jak i poza nim, nie jest taki drogi jak w Polsce (przykładowo kurs z centrum Kutaisi na lotnisko kosztował 20GEL)
Waluta w Gruzji
Walutą w Gruzji jest lari (GEL). 1 lari = 100 tetri. Najprościej wymienić ją po przylocie na lotnisku (w Kutaisi na lotnisku kurs był bardzo przyzwoity i zdecydowanie lepszy niż później w Stepancminda) albo w mieście. My zabieraliśmy z Polski ze sobą euro i wymienialiśmy na miejscu na lari.
Czas w Gruzji
W Gruzji czas jest inny niż w Polsce (GMT+4). Przesuwamy zegarki o 2 godziny do przodu (jeśli w Polsce jest czas letni lub o 3 godziny do przodu jeśli w Polsce jest czas zimowy).
Drogi w Gruzji
W Gruzji większość głównych dróg jest asfaltowa, w stanie nadającym się do jazdy. Do większości głównych atrakcji dojedziecie samochodem osobowym. Po zjeździe z głównej drogi zazwyczaj ślad po asfalcie znika. Ze wschodu na zachód leci odcinkami autostrada (pozostałe odcinki są nadal w budowie). Drogi asfaltowe czy betonowe są przejezdne dla samochodów osobowych (choć trzeba uważać na dziury na drogach). Samochodu z napędem 4×4 potrzebujesz jeśli planujesz jeździć tam gdzie drogi są w o wiele gorszym stanie lub nie ma ich wcale. My mieliśmy wypożyczoną Toyotę Rav4 i bardzo dobrze się spisywała.
Jak wypożyczyć samochód w Gruzji? Zerknijcie do naszego artykułu, w którym ze szczegółami opisaliśmy ten temat.
Niespodzianki na drogach
1. W Gruzji po drogach chodzą krowy lub inne zwierzęta jak konie, osły, świnie itd., ale to krowy na drogach są nieodłącznym elementem krajobrazu. Czy to jest lokalna wioska, główna droga dojazdowa czy centrum miasteczka – nie ma to żadnego znaczenia. Oczywiście nic sobie nie robią z usiłujących je ominąć pojazdów. Chodzą środkiem drogi albo leżą na drodze i czasem jedyną opcją, żeby się odsunęły jest dotknięcie ich zderzakiem. Wtedy któraś z nich zazwyczaj łaskawie się odsunie ? Jedynie w Tbilisi i na autostradzie zwierzęta się nie plątały po drogach (albo na nie nie trafiliśmy).
2. Gruzini w dzień jeżdżą bez świateł (nie ma obowiązku jazdy na światłach w ciągu dnia, zresztą w nocy tez im się to zdarza). Jeśli Gruzin będzie chciał Cię wyprzedzić to zawsze znajdzie na to sposób. Gdy samochód za Tobą zacznie trąbić tzn. że prawdopodobnie chce Cię wyprzedzić i dobrze będzie jak mu się odsuniesz. W przypadku gdy tego nie zrobisz to i tak Cię wyprzedzi bez względu na to czy z przeciwnej strony coś jedzie czy nie, czy jest na to dość miejsca, na zakręcie, pod górę, na przejeździe kolejowym itd (różne kombinacje tych opcji też widzieliśmy).
3. Mało kto się zatrzymuje przed przejściem dla pieszych, czasem jedyną opcją na dostanie się na drugą stronę ulicy jest przejście pomiędzy jadącymi samochodami (jak w małym miasteczku jest to do ogarnięcia to w większym mieście dziwne to uczucie jak Ci ludzie wchodzą prosto pod koła (bo przecież oni muszą przejść przez ulicę).
4. Przepisy ruchu drogowego są dla turystów, miejscowi mało się przejmują ich przestrzeganiem. Można by się pokusić o stwierdzenie, że znaki drogowe mają charakter jedynie informacyjny 😉
5. W Tbilisi droga ma często cztery pasy w jedną stronę (cieszmy się jeśli są one oznaczone, a zdarza się że nie są), natomiast bardzo często skrajny prawy pas okazuje się nagle miejscem postojowym busów, marszrutrek itd.
6. Postoje na autostradzie nie są niczym dziwnym. Jak mijasz pole pięknych kwiatów, to na poboczu spotkasz nawet autobus i ludzi przechodzących przez barierkę, żeby sobie zrobić zdjęcie 🙂 (z tego przywileju też korzystaliśmy)
7. Często można spotkać na drogach fotoradary. Są one w większości oznakowane, ale może być i tak, że to oznaczenie stoi np. za fotoradarem. Z mandatami nie mieliśmy styczności, ale poinformowano nas że informacja o mandacie przychodzi do właściciela samochodu po kilkunastu minutach smsem. Mandaty można opłacić np: w PayBoxach, w banku.
8. Pojazdy uprzywilejowane zawsze poruszają się na światłach i mają włączone sygnalizatory świetlne. W przypadku policji włącznie sygnalizacji dźwiękowej informuje o tym, że musicie zjechać na pobocze.
9. Ku naszemu zdziwieniu autostrada z Kutaisi do Tbilisi na całej długości była oświetlona w nocy
Noclegi w Gruzji
Noclegów szukaliśmy głównie na booking.com (zazwyczaj dzień wcześniej w miejscu do którego chcieliśmy dojechać). Jedynie pierwszy nocleg znaleźliśmy w Stepancminda jeżdżąc po uliczkach i pytając o wolne pokoje. Ceny były różne, bo płaciliśmy od 45GEL – 100GEL za dwoje dorosłych i dwoje dzieci za dobę.
Gdzie spaliśmy:
– Stepancminda – Guesthouse Elia – cudny widok na Kazbek i Cminda Sameba. Mieliśmy na piętrze pokój 3 osobowy z łazienką, na parterze była ogólnodostępna kuchnia z jadalnią, darmowe wifi
– Tbilisi – Budget Hostel Zodiac – pokój 4 osobowy, wspólna kuchnia i łazienka, czysto i schludnie, obsługa bardzo pomocna, bardzo tanio
– Mestia – Sana Guest House – pokój 3 osobowy z łazienką na piętrze, kuchnia ogólnodostępna, bardzo blisko centrum miasteczka
– Ureki – Hotel Ritsa – pokój 4 osobowy z łazienką i balkonem, śniadanie w cenie noclegu, obsługa recepcji bardzo się starała żeby wszystko było w porządku
Jedzenie w Gruzji
Jedzenie w Gruzji to nie tylko chaczapuri i chinkali, ale wiele innych pysznych dań. O jedzeniu jest osobny artykuł w którym znajdziecie przykładowe dania i ceny – Co zjeść w Gruzji? Kuchnia gruzińska.
Język w Gruzji
Językiem urzędowym w Gruzji jest język kartwelski. Bardzo przydaje się znajomość języka rosyjskiego. Znajomość języka angielskiego jest w większości na poziomie podstawowym i ile w ogóle jest. Nie dotyczy to typowo turystycznych miejsc, gdzie zazwyczaj nie było problemów z porozumiewaniem się po angielsku.
Podstawowe zwroty w języku gruzińskim:
– dziękuję bardzo – didi madloba
– dzień dobry – dila mshvidobisa
– do widzenia – mshvidobit
Bezpieczeństwo
W Gruzji generalnie jest bezpiecznie i tak też się czuliśmy przez cały czas. Warto wykupić sobie dodatkowe ubezpieczenie, bo nie obowiązuje tam nasz europejski EKUZ. Przy kupnie ubezpieczenia warto dokładnie przejrzeć jego warunki. Szczególnie dotyczy to zakresu terytorialnego, ponieważ niektórzy ubezpieczyciele traktują Gruzję jako część Europy, a inni nie. Warto też wiedzieć do jakiej wysokości n.p.m. obowiązuje ubezpieczenie, ponieważ w większości zwykłych ubezpieczeń turystycznych ta wysokość to tylko 2500 metrów n.p.m. podczas gdy wyjście w góry np: do Jeziorek Koruldi położonych na wysokości 2740 metrów n.p.m przekraczałoby już warunki ubezpieczenia. Nie wspominając już o innych trekingach w Kaukazie. Podczas planowania trekingów zwróćcie uwagę na fakt, że w Gruzji nie istnieje regularny system ratownictwa górskiego. Jedynie dzięki projektowi Bezpieczny Kazbek od 2016 roku przy schronisku Meteo – Bethlemi Hut u podnóża szczytu Kazbek stacjonują polscy ratownicy (wszyscy ratownicy uczestniczą w projekcie społecznie)
Najczęściej zadawane pytania z jakimi spotkaliśmy się w trakcie szukania informacji o Gruzji
- wiza – czy jest potrzebna: na dzień dzisiejszy obywatele Polscy nie potrzebują wizy aby wjechać na teren Gruzji
- paszport – czy jest konieczny: dla dorosłych wystarczy dowód osobisty, dzieci potrzebują paszportu
- prawo jazdy: wystarczy polskie prawo jazdy, nie jest konieczne posiadanie międzynarodowego prawa jazdy
- jaką walutę zabrać: euro lub dolary, być może jakiś kantor przyjmuje polską walutę ale kurs jest tak fatalny że nie ma to sensu
- bankomaty: w większych miastach nie ma z tym problemu, są ogólnodostępne (w Mestii jest bankomat)
- kantory: w miejscowościach turystycznych praktycznie występują na każdym kroku
- płatności kartą: w większych miastach w marketach i restauracjach nie mieliśmy z tym problemu, w mniejszych miasteczkach preferują gotówkę
- gniazdka: napięcie i gniazdka są takie same jak w Polsce, nie trzeba żadnego adaptera
Jeżeli macie jeszcze jakieś pytania to dajcie znać, chętnie na nie odpowiemy i podzielimy się naszym doświadczeniem 🙂
Poniżej na mapie znajdziecie wszystkie pozostałe miejsca, które udało nam się odwiedzić w Gruzji.
